Sinds een aantal jaar woont de mensheid grotendeels in stedelijk gebied, waar alles altijd snel gaat. Grootschalige urbane smeltkroezen zijn immers aanjagers van ontwikkeling en innovatie; het is in de steden waar invloeden op alle terreinen en uit alle windstreken samenkomen, botsen en onder hoge druk tot nieuwe gedachten, ideeën en creativiteit leiden.
Dat is natuurlijk inspirerend, maar die snelheid leidt ook nogal eens tot oppervlakkigheid. Steden bieden dan bijvoorbeeld wel rijk geïnspireerde fusionkeukens en spectaculaire architectuur, maar je vindt ook nergens meer smakeloze fastfood of eenvormige kantoor- en woningbouw dan juist daar.
De stedelijke versnelling kent al sinds het allereerste begin ook tegenbewegingen. Op culinair gebied is er de laatste decennia de slow-food beweging met als beroemdste voorbeeld de gebroeders Adrià, die hun wereldvermaarde restaurant El Bulli in een klein Catalaans kustplaatsje de helft van het jaar sloten om tot op bijna moleculair niveau onderzoek te doen naar de meest spectaculaire smaaksensaties vanuit pure producten en verassende combinaties daarvan. De rust, tijd en zorgvuldigheid die ze ervoor betrachtten, brachten hen wereldfaam.
Een architectonische tegenhanger hiervan is het bureau RCR uit het eveneens Catalaanse stadje Olot. De drie eigenaar-architecten werken al decennia traag en zeer zorgvuldig aan een indrukwekkend oeuvre van messcherp gedetailleerde stalen gebouwen, glazen paviljoens en constructies die soms zelfs bijna dematerialiseren in het ruige landschap. Zij spreken vrijwel alleen Catalaans en 90 procent van hun werken is in de eigen regio Garroxta gerealiseerd.
Wij ontdekten hun projecten ooit via een dun Spaans vakblad. Afgelopen zomer hebben we voor de tweede maal met ons hele bureau gedineerd in het door hen ontworpen restaurant Les Cols, een intrigerend gebouwensemble waarin men uitmuntend eten serveert en dus alle zintuigen geprikkeld worden. Dit voorjaar werd RCR de verrassende winnaar van de Pritzkerprijs. Een welverdiend eerbetoon aan een compromisloos oeuvre, dat zich in kwaliteit en zeggingskracht met gemak meet met de meest spectaculaire stedelijke architectuur.
Ronald Schleurholts, directeur-architect cepezed, DelftCobouw, 29 september 2017
slow architecture
