Een kilo CO2 staat voor: drie komkommers, of acht aardappelen, of twee m2 steenwol van 100mm dikte, of een 1/412e deel van een standaard aluminium kozijn. Deze vrij inzichtelijke opsomming, die pagina’s lang doorgaat met alle denkbare materialen, hangt aan de wand bij een Deens architectenbureau waarmee wij samenwerken. Het is onderdeel van een studie naar de milieubelasting van bouwmaterialen waarop enkele van hun medewerkers promoveren. Zij zochten zelfs voor 32 baksteentypen en -fabricaten de CO2-impact apart uit.
De opsomming geeft interessante inzichten in een opgave waar ook wij, in de Nederlandse bouw, voor gesteld staan. Vanuit eigen idealen of alleen al vanwege de regelgeving – rond nieuwjaar werd bekend dat de minister voornemens is een CO2-normering voor materiaalgebruik in nieuwbouw op te stellen en de milieuprestatie-eis (MPG) aan te scherpen.
De MPG (milieuprestatie gebouwen) is nu al wettelijk ingevoerd als onderdeel van de omgevingsvergunningsaanvraag. In theorie is de Nationale Milieudatabase, die de basis vormt voor de software waarmee de MPG wordt berekend, een geweldig idee. In praktijk blijkt de input echter hopeloos gemankeerd. Veel bouwmaterialen staan er niet in, al helemaal innovatieve materialen niet. Bovendien is materiaal vaak te generiek of juist idioot specifiek omschreven, zoals ‘granulaat van een partij X uit Limburg’ – het is kortom een grabbelton aan informatie. En daar is een logische verklaring voor: de database wordt tegen betaling gevuld door marktpartijen.
Het vullen van de Nationale Milieudatabase met objectieve, verifieerbare informatie lijkt mij een mooi overheidsvoornemen voor het nieuwe jaar. Wellicht vraagt dat, zoals bij de Denen, om een objectieve onderzoeker. Zeker is dat een goede database direct bijdraagt aan de eerste ambitie van de minister: het terugdringen van milieubelasting door het toetsen van de CO2-impact van bouwmaterialen.
Ondertussen moeten we als bouwers en ontwerpers elke dag al kritisch zijn over de hoeveelheid, herkomst en herbruikbaarheid van de materialen in onze gebouwen. We kunnen ons niet veroorloven te wachten op de minister.
Ronald Schleurholts
architect-partner cepezed
Cobouw, 17 januari 2023
Meer columns
Aluminium en komkommers
