Wie het nieuws volgt, zal de noodkreten niet zijn ontgaan: de bouwmarkt is overspannen, aanbestedingen mislukken en de levertijd en kosten van bouwproducten als heipalen en isolatiemateriaal rijzen de pan uit. Sommige bouwers verkeren door de bouwhype paradoxaal genoeg juist in zwaar weer; vaak worden ze na gunning van een project geconfronteerd met hogere inkoopkosten en langere levertijden dan waarmee ze bij inschrijving rekening hielden. Het tekort aan goed opgeleid en ingewerkt werkvoorbereidingspersoneel dat na de crisis in ontstaan, is hierin ook factor.
Het zijn dus onzekere tijden: hoe prijzen ontwerpers en bouwers het aanbestedingsrisico af en maken ze het beheersbaar? Te veel afprijzen maakt een plan al vóór aanbesteding onhaalbaar. Bovendien: welke marge is nog redelijk? Om inspanningen en –risico’s beheersbaar te maken, verwachten bouwers steeds vaker weer een goed uitgewerkt Technisch Ontwerp.
Meer open processen met meer transparantie en minder tussenpartijen vormen ook een antwoord. Vanuit onze ontwerpmethodiek gebaseerd op geprefabriceerd bouwen, hebben wij sinds half jaren negentig altijd een deel van onze ontwerpen zelf gerealiseerd; partieel aanbesteed zonder hoofdaannemer. Een zusterbedrijf vervult in de rol van coördinerend adviseur de uitvraag, inkoop en uitvoering. Zowel het proces als de verhouding tussen kosten en kwaliteit zijn volledig inzichtelijk. Erg verfrissend.
Een aantal van onze huidige projecten realiseren we ook weer op deze manier. Aanvankelijk beducht vanwege bovengenoemde marktberichten over schaarste en beschikbaarheid blijkt de praktijk verrassend anders: heipalen, betonvloeren, staalconstructies, gevels en installaties … alle pakketten blijken goed en tijdig leverbaar binnen de oorspronkelijke budgetten.
Dit geeft te denken; ligt het echte knelpunt in de bouw misschien niet bij de producenten en leveranciers, maar juist bij de inkoop- en werkvoorbereiding van de (middel)grote bouwbedrijven?
Ronald Schleurholts, architect-directeur cepezed
Cobouw, 16 juli 2018
bouwbottleneck
