circulair gemeentehuis voor west betuwe

Vanaf oktober vorig jaar konden burgers voor een nieuw paspoort al terecht in het nieuwe gemeentehuis van West Betuwe. Op 12 januari 2024 werd het complete gebouw - dat voorheen dienst deed als het gemeentehuis van Geldermalsen - feestelijk geopend. cepezed ontwierp de architectuur en het interieur, die dan ook naadloos in elkaar overlopen.


nieuwe bouwdelen van hout
De fusiegemeente West Betuwe stelde hergebruik en circulariteit in de architectuur voorop. Het resultaat is een daglichtrijk gebouw met twee nieuwe bouwdelen van hout en heel veel pv-panelen op het dak. Bestaande meubels en te verwijderen bouwelementen zijn geïnventariseerd met het oog op hergebruik. Hetzelfde geldt voor het verzamelde kunstbezit, waaruit de mooiste sculpturen, gravures en schilderijen zijn gekozen. Ook de tuin rond het gebouw is opnieuw ingericht.

Het bestaande gemeentehuis was een cluster van bouwdelen uit 1984, 1996 en 2010, gelegen rond een patio. Het was een donker, tamelijk labyrintisch gebouw waarvan de akoestiek te wensen overliet. cepezed maakte een plan op maat met energiezuinige keuzes. Zo liggen op de daken hergebruikte pv-panelen, aangevuld met 260 nieuwe panelen. De afdelingen voor ambtenaren, burgerzaken, en het gemeentebestuur en de fracties kregen eigen zones. De patio in het hart van het gebouw is overdekt en vormt een ‘ontmoetingsplein’ met werkplekken, een koffiebar en een keuken.

leesbaar
Door een bouwdeel te slopen en het gebouw anders te organiseren verbeterde de routing en kreeg de omringende tuin meer body. De strikte keuze voor hout maakt de twee nieuwe toevoegingen ‘leesbaar’, net als de keuze om ze niet direct op de oudbouw te laten aansluiten: tussen de houten bouwdelen en de bestaande bouw, en boven nieuwe trappen, zitten daklichten. Nieuwe toevoegingen zijn terughoudend van toon, zodat het bestaande gebouw zijn zeggingskracht niet verliest.

De publieksentree bevindt zich in een nieuw bouwdeel, dat oogt als een paviljoen. Het is ingepast tussen de bestaande bouw, de vijver en enkele monumentale bomen. Naast de entree bevinden zich de publieksbalie, spreekkamers, wachtruimte en raadszaal. Een luifel zorgt voor eenheid, biedt bescherming tegen de zon en verzacht de overgang tussen binnen en buiten. De raadszaal is een multifunctionele ruimte, waar ook voor vergaderingen, evenementen, concerten, lezingen en huwelijksvoltrekkingen kunnen plaatsvinden. De hal biedt toegang tot de voorrondezalen, die in de oudbouw zijn ondergebracht.

“Transparantie was een belangrijk punt voor ons", zegt Nico van de Poel, Programmamanager Thuisvesting Gemeente West Betuwe. "Het grootste deel van het bestaande gebouw bleef staan. Er is een stukje gesloopt en 750 m2 toegevoegd. Ik vind de integratie van de oudbouw en de nieuwbouw goed geslaagd. We kozen er bewust voor om niet te slopen, omdat het bestaande gebouw nog best bruikbaar was. Maar het had wel een facelift nodig. Het is dan ook helemaal gestript en er zijn enkele plafonds doorgebroken om bij te dragen aan de ruimtelijkheid. Je herkent het binnen niet meer terug.”

hout
Net als het nieuwe bouwdeel op de patio, is het ‘entreepaviljoen’ een prefab-constructie van hout. De gevelkolommen volgen de ritmiek van de glazen gevelpanelen. Een stalen voet ontkoppelt ze op vloerniveau. Dit vergemakkelijkt het onderhoud en maakt de verbinding net iets eleganter. Bovendien is zo’n stalen voet minder kwetsbaar voor vocht en vervuiling. De twee nieuwe bouwdelen kunnen vanwege het ontwerp met prefab-elementen (kit of parts) in principe ook weer gedemonteerd en hergebruikt worden, mocht de toekomst daar om vragen.

Bestaande meubels zijn met zorg geselecteerd en opnieuw gestoffeerd. De nieuwe, houten meubels die cepezedinterieur speciaal voor het gemeentehuis van West Betuwe ontwierp, zijn als het even kan toegesneden op meerdere functies. Zo zijn de wandelementen in de raadszaal tegelijkertijd een bank voor publiek, kast en scherm. Bovendien beperken ze de inkijk van buiten. Naast deze elementen ontwierp cepezedinterieur losse meubels voor de raadszaal. De tafels zijn schakelbaar, zodat ze in een kring, maar ook in een groot vlak of kleinere groepjes geplaatst kunnen worden.

Nico van de Poel was na de realisatie verrast over het effect van het entreepaviljoen met de raadszaal. "Je ziet de gemeenteraad straks vergaderen, dat is precies wat we bedoeld hadden. Het is een ‘huis van de democratie’, dat móet ook zichtbaar zijn."


→ lees meer op de projectpagina