Net als in 2023 en 2022 staat de laatste week van oktober bij cepezed in het teken van de klimaatopgave. Om bij te leren, wel te verstaan, want duurzaamheid is altijd een drijfveer bij het ontwerpen. Het programma van Green Day 2024 bestaat uit een lezing door Floris Alkemade en vier workshops.
ch-ch-ch-changes
‘Ch-ch-ch-changes’, zingt David Bowie bezwerend in de rechterbovenhoek van Floris Alkemades’ slides. Als er iemand gespecialiseerd is in het propageren van verandering dan is het deze architect, voormalig OMA-partner en voormalig Rijksbouwmeester. In zijn lezing bij cepezed wijst hij onder meer op het belang van architecten aangaande verandering. Zo’n drastische verandering als waar de klimaatopgave toe noopt, vergt namelijk verbeeldingskracht. En dat is precies waar architecten goed in zijn. We horen dit niet voor het eerst, ook Peter van Assche en Jacob Voorthuis wezen erop in hun lezingen bij cepezed, elk op zijn eigen manier. Floris Alkemade koppelt de verbeelding aan verantwoordelijkheid: om compleet andere antwoorden te kunnen geven vindt hij dat architecten zich véél meer met de vraagkant van de bouwwereld moeten bemoeien.
twijfel is boeiender
Zo kun je bijvoorbeeld vraagtekens zetten bij de gangbare formulering van de woningbouwopgave, omdat die, volgens Alkemade geen rekening houdt met het groeiende aantal eenpersoonshuishoudens. ‘Veel regels hangen samen met een achterhaalde cultuur, met maatschappelijke waarden die niet meer gelden. Maak dat zichtbaar. En wacht niet tot de telefoon rinkelt! Het goede van de huidige periode is dat iedereen zoekende is. Vroeg of laat krijgen bouwbedrijven de rekening gepresenteerd voor hun CO2-uitstoot. Dat weten ze, deze bedrijven zijn nu kwetsbaar, al tonen ze natuurlijk weerstand. Op dit moment in de geschiedenis worden we geleid door twijfel in plaats van zekerheid. Ik vind twijfel véél boeiender.’
de klimaatopgave vraagt om, ja, alles eigenlijk
niet denktankachtig
Bij cepezed zitten we niet denktankachtig aan de vraagkant, maar kijken we wel altijd kritisch naar de vraag. Soms formuleren we een antwoord op een niet gestelde vraag - zo werd het gebouw van Wegapunt niet gesloopt voor nieuwbouw, maar hergebruikt, en sorteert de flexibiliteit van het ontwerp zelfs voor op mogelijk ander gebruik in de toekomst. En de nauwe samenwerking met de ontwikkelaars van cepezedprojects zorgt ervoor dat we bij sommige projecten meedenken over de vraag, zodat we bijvoorbeeld losmaakbaar kunnen bouwen.
duurzaamheid bij cepezed
De workshops over circulariteit en BIM, en over de CO2-uitstoot van materialen werden verzorgd door collega’s. De data die het CO2-team van cepezed verzamelde, maakt in de eerste plaats duidelijk hoevéél invloed materiaal heeft, is de conclusie na afloop. Hier ligt dus een kans om de uitstoot aanzienlijk te verminderen. De beste manier om dat te doen lijkt gezien de data de keuze voor hergebruik van materiaal. Precies daarover ging de andere workshop, waarin het BIM-team van cepezed het framework presenteerde om donorobjecten te inventariseren en te traceren. Die digitale weergave vereenvoudigt datadeling binnen samenwerkingen met bijvoorbeeld demontagebedrijven.
natuurinclusief ontwerp
Faunest is te gast om ons scherp te houden op het gebied van natuurinclusief ontwerp. In de workshop worden enkele cepezed-ontwerpen langs de meetlat gelegd. ‘Het belang van integraliteit kan wat ‘natuurinclusief’ betreft niet genoeg worden benadrukt’, vat Tatjana Anholts de workshop samen. ‘Het is geen sticker, die je op het laatst toevoegt. En het draait niet alleen om een veilig huis voor vogels, insecten en dieren, maar ook om voedsel, voortplanting en verbinding. Een bijenhuis op een sedumdak heeft bijvoorbeeld weinig zin als dat sedum geen voedsel voor bijen bevat.’
biophilic design
De workshop biophilic design werd gegeven door Tessa Duste. Zij is van Moss, het bureau waarmee cepezed samenwerkt aan de transformatieontwerpen voor Westraven in Utrecht en Universe in Den Haag. ‘Je denkt bij planten automatisch dat die levend moeten zijn’, vat Jamal van Kastel de workshop samen, ‘maar ‘mummified moss walls’ zijn ook al prima. Zij verlagen allergieën en verhogen de productiviteit en het algeheel welbehagen. Jamal benoemde ook de fancy bomen in onze renders. ‘Als ontwerpers moeten we als we binnen een grote boom willen, wel regelen dat die boom door de deur past. Hij moet ook goed kunnen wortelen en we moeten rekening houden met de prijs van een mooie grote boom.’