"Volledige Ontsluiting?" vroegen de medisch specialisten vertwijfeld tijdens een presentatie van ons V.O. voor een groot ziekenhuis. Afkortingen en begrippen uit de ene sector leiden in een andere context soms tot merkwaardige misverstanden. In dit geval ging het natuurlijk om een Voorlopig Ontwerp.Vakjargon is doorgaans tekenend voor de cultuur in de betreffende sector. Zo heeft het omfloerste taalgebruik van de politicus het duidelijke doel zo min mogelijk inhoud te verpakken in een ogenschijnlijk uitgebreid antwoord. Ook het jargon van de bouwsector is een sterke weerspiegeling van cultuur in de beroepsgroep. Gezien de gebezigde terminologie moet ons dat eigenlijk zorgen baren: veel frasen refereren immers aan zaken die onaf, onnodig, onnauwkeurig, inferieur of afwijkend zijn. Denk bijvoorbeeld aan begrippen als ‘rest- of opleverpunten’, ‘bouwafval’, ‘faalkosten, ‘paslat’ of ‘ruwbouw’. ‘Gelijkwaardig’ is in bouwtermen veelal code voor een goedkoper fabricaat, terwijl het maken van ‘as built’ tekeningen impliceert dat niet precies is gebouwd wat ontworpen is.
Restpunten en passtukken; in de bouw kijkt niemand van dit soort begrippen op. Zowel opdrachtgevers, ontwerpers als bouwers accepteren ze als normaal en onontkoombaar. Maar in bijna iedere andere branche zijn ze onaanvaardbaar: niemand tolereert ‘restpunten’ bij zijn nieuwe wasmachine, een nieuwe auto met passtukken in de carrosserie, een smartphone die niet voldoet aan de specificaties noch enig ander product waarvan onderdelen ontbreken of beschadigd zijn. Meerwerken en nakomende rekeningen voor herstel zijn in al helemaal uit den boze. Op het gebied van kwaliteitsbewustzijn en professionalisering vallen in de bouw dus nog werelden te winnen. Een intelligente bouwmethodiek met optimaal gebruik van al dan niet serieel geprefabriceerde onderdelen, helpt daarbij ‘gebouwproducten’ (op) te leveren die wél aan de specificaties en gevraagde kwaliteit voldoen en die wél efficiënt, innovatief en met hoogwaardige materialen tot stand komen. En die zo hopelijk vanzelf ook leiden tot ander bouwjargon.
Ronald Schleurholts, directeur-architect cepezed, DelftCobouw, 2 mei 2016
jargon
