Zit Nederland, door het schrappen van de bouwvrijstelling door de Raad van State vorige maand, in de ‘perfect storm’ voor een transitie naar emissievrij bouwen? Met deze vraag trapte Dore van Duivenbode, journalist en moderator, de discussie over stikstofvrij bouwen gisteravond af. Aan tafel zaten onder meer Jan Kadijk (Dutch Green Building Council), Laura Bromet (Tweede kamer Groenlinks) en Menno Rubbens (cepezedprojects).
fundamenteel anders
“Vanuit de Dutch Green Building Council (DGBC) zijn wij al jaren bezig om transitie naar duurzaam bouwen te bevorderen. Je kunt zeggen: afschaffen van het bouwbesluit helpt voor veel partijen om die stap te maken. Wat dat betreft is de stikstofcrisis een fantastische prikkel om fundamenteel anders te gaan bouwen”, aldus Jan Kadijk, manager kennis & innovatie bij DGBC.
Volgens Kadijk heeft de discussie over een nieuwe vrijstelling voor woningbouw geen zin, omdat je dan steeds tegen nieuwe problemen oploopt. “Stikstof, het CO2-budget, materiaalschaarste. We moeten het geheel overzien en al die opgaven met elkaar verbinden. Dat betekent dat we fundamenteel anders moeten gaan bouwen.”
bouwbesluit op de schop
Volgens Tweede Kamerlid Laura Bromet van GroenLinks zijn ‘de regels zoals ze nu vormgegeven zijn, gebaseerd op een bepaalde manier van bouwen. “Daar moeten we eigenlijk vanaf, omdat een nieuw model daar niet zo goed inpast. Het hele bouwbesluit zou op de schop moeten, om juist koplopers de kans te geven om de omwenteling sneller plaats te laten vinden.”
andere manier van ontwerpen
Een koploper is cepezedprojects, van Circular Hero Menno Rubbens: “Als je de emissies in de bouw in de hand wilt houden dan betekent dat, dat je op een andere manier moet bouwen. En als je op een andere manier wilt bouwen, moet je ook op een andere manier ontwerpen”, is zijn overtuiging. “Bij cepezed proberen we een gebouw als bouwdoos (‘kit of parts’) prefab te ontwerpen. Dan heb je veel meer invloed op de kwaliteit én ook waar de emissie plaatsvindt.” Want, stelt hij: ‘de emissies zijn in de fabriek beter af te vangen en te controleren dan op de bouwplaats.’
stikstofarm project
Rubbens is betrokken bij de bouw van een tijdelijk zorgcentrum in de PI Scheveningen, ‘op slechts 20 meter’ van natura 2000-gebieden Meijendel en Berkheide. “Met cepezed zijn we vaak als projectontwikkelaar bij het begin betrokken van een project. Daar wordt eigenlijk de kiem gelegd van de beheersing van emissies. In de dialoog met de opdrachtgever, de bouwer en de architect komt dat tot stand”, vertelt Rubbens. In het Scheveningse project is stikstofarm bouwen het doel en die gezamenlijke mindset vormt de basis van dit project.
roep om innovatie
Zowel Kadijk als Rubbens kijken uit naar innovatie. Bromet stelt terecht dat er te weinig elektrisch materieel beschikbaar is in Nederland. “Dan moet ik terugdenken aan de beademingsmachines in coronatijd. Toen werd in elke garage een beademingsmachine in elkaar gezet. Dus kom maar door”, daagt Jan Kadijk de markt uit.
Volgens Rubbens moet er niet alleen op korte termijn actie worden ondernomen. Bestaande productieprocessen, van bijvoorbeeld staal en beton zouden op langere termijn verduurzaamd moeten worden. Bijvoorbeeld de staalproductie bij Tata Steel door groene waterstof. “Dat kan er voor zorgen dat je over 20 jaar niet met het volgende probleem opgezadeld zit.”
organisatie
De discussie ‘Green Building Talks: Stikstofvrij bouwen - Geen keuze maar noodzaak’ vond plaats op 30 november in The Circle, dat deze avond samen organiseerde met Pakhuis de Zwijger en de Dutch Green Building Council. Andere sprekers waren: Jan Fokkema (NEPROM), Leontien de Waal (ABN AMRO, Sector Banker Bouw), Joris Deur (ZZDP Architecten), Tom Blankendaal (circular economy BAM Bouw en Vastgoed Nederland), Atto Harsta (transitiestrateeg biobased bouwen), Albert Dun (Dun Agro) en Lev Avitan (spoken word artist).
Bekijk de gehele uitzending terug.
Stikstofcrisis maakt omwenteling in bouwsector noodzakelijk
